کلید بالابر ساختمانی، یکی از اجزای برقی بالابر ساختمانی است که وظیفه‌ی انتقال برق به  الکترو موتور و قطع و وصل سریع و ایمن جریان الکتریسیته در شبکه‌های برق فشار ضعیف با آمپر نسبتاً پایین را برعهده دارد به طوری که با تغییر وضعیت اهرم توسط اپراتور، دستور چپ‌گرد یا راست‌گرد را به الکتروموتور می‌دهد و الکتروموتور هم با چرخاندن یک گیربکس و یک قرقره‌ی بزرگ، عمل بالا رفتن یا پایین آمدن مصالح ساختمانی را انجام می‌دهد.

عملکرد کلید بالابر ساختمانی

کلید بالابر به کلید غلطکی، کلید اهرمی یا کلید دوطرفه‌ی دسته‌دار نیز معروف هست و روی این کلیدها یک اهرم مشکی رنگ وجود دارد که می‌تواند سه حالت داشته باشد.

حالت اول، حالت بالا که بالابر به سمت بالا حرکت می‌کند.

حالت دوم، حالت وسط که بالابر خاموش می‌شود. حالت سوم، حالت پایین که بالابر به سمت پایین حرکت می‌کند.

حدود 90 درصد موتورهای بالابر که در بالای ساختمان‌های درحال ساخت وجود دارند از نوع تک‌فاز هستند، یعنی موتور آن‌ها با برق 220 ولت کار می‌کند و موتورهای مابقی آن‌ها با برق سه‌فاز کار می‌کند.

موتورهای بالابر تک‌فاز، معمولاً قدرت جابجایی 250 کیلوگرم و موتورهای 3 فاز، قدرت جابجایی بین 300 تا 500 کیلوگرم مصالح ساختمانی را دارند.

انواع کلیدهای بالابر

جنس بدنه‌ی کلید بالابر در دو نوع آلومینیومی برای مکان‌های ضربه‌پذیر و بدنه پلیمری برای مکان‌هایی که نیاز به عایق برق یا عایق حرارتی دارند، می‌باشد.

کلیدهای بالابر در دو نوع 25 و 32 آمپر در بازار یافت می‌شوند.

تفاوت‌های این دو زمانی مشخص می‌شود که یا کابل دستگاه بلند است و یا آمپر بالایی از کلید عبور می‌کند، و دستگاه آمپر بالایی می‌کشد.

نکته: به طور معمول بتونیر، بالابر یا قیچی خم و برش، آمپر بالایی می‌کشند.

نکته: در بتونیر 200 کیلویی از این نوع کلید استفاده نمی‌شود، چرا که لزومی بر چرخش دیگ بتونیر در دو جهت نیست.

ویژگی‌های کلید بالابر پویان اصفهان

• کلید بالابر پویان، قدرت انتقال 30 آمپر جریان برق را دارد.
• این نوع کلید مناسب برای انواع بالابر ساختمانی تک فاز می‌باشد.
• این کلید از باکالیت نسوز ساخته شده که موجب می‌گردد تا کلید در حرارت زیاد قابل استفاده بوده و تغییر شکل ندهد و درنتیجه طول عمر بسیار بالایی داشته باشد.
• در این نوع کلیدها، کیفیت تیغه و پلاتین بسیار مقاوم است و از بهترین آلیاژ ساخته شده، به همین دلیل مرور زمان سبب تغییر حالت تیغه و پلاتین نمی‌شود.
• پوشش قاب کلید بالابر پویان اصفهان ساخته شده از آلومینیوم است که این امر موجب افزایش طول عمر آن در انواع شرایط آب و هوا می‌گردد.

نکته: تغییر حالت و خرابی تیغه و پلاتین در کلیدهای بالابر سبب می‌شود تا هنگام انتقال جریان برق، قوس الکتریکی تشکیل شده و حرارت بسیار زیادی در داخل کلید ایجاد شود و در نهایت کلید دچار آسیب‌دیدگی گردد.

روش تست سلامت

زمانی که کلید بالابر ساختمانی خیلی کار کند، مستهلک می‌شود. درنتیجه کنتاکت‌های متحرکی که در داخل کلید هستند از اهرم جدا شده و دیگر هیچ حرکتی نمی‌کند و یا در صورتی که فشار زیادی به موتور وارد شود و جریان زیادی از کلید عبور کند، کنتاکت‌های داخل کلید به اصطلاح جوش می‌خورد و دیگر عملکرد درست قبلی را ندارند.

تنها روشی که می‌توان توسط آن به صحت و سلامت کلیدهای بالابر پی برد این است که، اهرم کلید را به سمت بالا و پایین حرکت داد. در صورت سالم بودن کلید، بالابر به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند و در غیر این صورت بالابر متوقف شده و از کار می‌ایستد.

قطعات مصرفی

دسته پلاستیکی این نوع کلیدها به دلیل استفاده‌ی صنعتی از آن، بطور مداوم شکسته شده و باید تعویض گردند.